Từ đây người biết quê người...

Hồi còn nhỏ, tôi rất ghét về quê. Với một đứa trẻ thành thị đã quen với cuộc sống đủ đầy tiện nghi vật chất, mọi thứ ở quê đều quá sơ sài và bất tiện đối với tôi. Tôi nhớ bố tôi hay “ dụ” tôi thế nào để tôi đồng ý theo bố về quê mỗi dịp lễ tết với không chút kêu ca ỉ ôi. Cứ mỗi khi ti vi chiếu một bộ phim bối cảnh làng quê, hay một phóng sự chiếu trên đài truyền hình quốc gia về dân ca quan họ Bắc Ninh hay hội Lim là bố tôi thích thú lắm. Dù không mấy hứng thú với những cây đa, giếng nước cổng làng xuất hiện trên màn hình ti vi, tôi vẫn nhớ như in sự hào hứng từ ánh mắt bố tôi, từ cách bố tôi chỉ tay lên màn hình khi nhận ra con đường quen, cổng làng quen, bến đò nơi bố tôi hay theo chân anh chị ra bờ sông chơi…

Hình ảnh quê hương đối với tôi khi ấy, kì lạ thay rõ ràng nhất qua những lúc ngồi xem ti vi cùng bố.

Sau này lớn lên, có dịp đi nhiều nơi khắp Việt Nam, tôi quyết định tự tạo cho mình một chuyến về quê không có bố tôi đồng hành, không có một chỉ dẫn rõ ràng trừ những kí ức lờ mờ về bến đò, con đường đê và cánh đồng lúa dẫn về căn nhà gỗ ông tôi dựng lúc còn sống.

Các bác tôi ngạc nhiên lắm khi thấy đứa cháu mấy năm không về quê bỗng dung xuất hiện nơi cửa nhà, “ còn biết tìm được đường về nhà cơ đấy”, không biết là lời khen hay trách cứ, tìm đường về quê đối với một đứa đi nhiều như tôi không thể kể là kì tích được, nhưng vẫn khiến tôi vui lạ.

Và tôi, như một đứa trẻ 20 tuổi, theo chân những đứa em họ ra đồng “ ngắm hoàng hôn”, đi tìm con trâu lạc, lội ao cạn hái sen và thích thú nhâm nhi cái vị ngọt bùi của hạt sen tươi, đạp xe dọc con đường làng đón gió trong bóng chiều ngả dần nơi chân trời... 20 tuổi, và tôi thấy mình như đang khám phá làng quê như một đứa trẻ, thích thú với không gian thoáng đãng và mùi lúa chín vương vấn trong gió.

Truyền thống và những giá trị truyền thống có thể là những từ ngữ to tát và xa lạ đối với những đứa trẻ “ thành thị” như chúng ta, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi khám phá ra luôn có những phần “ truyền thống” trong mỗi người.

Bằng việc chỉ cho tôi hình ảnh làng quê của bố trên truyền hình và đem theo những câu chuyện tuổi thơ của bố, tình cảm và sự trân trọng hướng đến quê hương và truyền thống của bố đã giúp tôi tìm thấy đường về quê. Như nhạc sĩ Văn Cao viết trong ca khúc “ Mùa xuân đầu tiên” của ông:

… Từ đây, người biết quê người…